Kompulsywne drapanie skóry i wyrywanie włosów (dermatillomania i trichotillomania)

Dermatillomania, to zaburzenie obsesyjno-kompulsywne, w którym dana osoba czuje przymus skubania, zrywania, rozdrapywania swojej skóry, często do momentu powstania rany na ciele, a z czasem blizn, czyli do momentu doświadczenia bólu.

Podobny mechanizm obserwujemy przy trichotillomanii – wyrywaniu włosów (czy innych zachowaniach autoagresywnych skierowanych na ciało, takich jak obgryzanie paznokci, samookaleczanie się). Trichotillomania polega na powtarzającym się, kompulsywnym wyrywaniu włosów powodującym zauważalną utratę owłosienia w różnych okolicach ciała (najczęściej na głowie). Osoba doświadczająca tego typu zaburzenia odczuwa chęć wyrywania włosów, często aktywie z tym walczy jednocześnie czując, że wyrywanie daje jej poczucie gratyfikacji, ulgi, rozładowania napięcia. Często zachowania te wykonywane są w ukryciu,
z poczuciem dużego wstydu. Zachowanie może przebiegać w stanie łagodnej dysocjacji, co oznacza, że osoba dokonująca tego zachowania w momencie wyrywania/rozdrapywania może mieć poczucie jakby była oderwana od swojego ciała.

Dermatillomania i trichotillomania to zaburzenia lękowe związane z trudnościami w radzeniu sobie z napięciem psychicznym, rozumienia, doświadczania i wyrażania emocji i potrzeb.

Zachowania autodestrukcyjne często związane są nieumiejętnością wyrażania, uzewnętrzniania i opanowania gniewu, lęk i bólu psychicznego, których nie można wyrazić werbalnie i wprost. Osoba cierpiąca na dermatillomanię/trichotillomanię doświadcza bardzo intensywnych emocji, które w danym momencie nie mogą inaczej wybrzmieć niż poprzez kompulsywne zachowanie.

Rozegranie impulsów agresywnych ma miejsce w przestrzeni własnego ciała, tak jakby osoba odcinała się od ciała
i rozszczepiała/dzieliła je na części – tą aktywną – zadającą sobie cierpienie i ból oraz tą pasywną odbierającą /doświadczającą bolesnych odczuć. Zachowanie to często związane jest z poczuciem bezsilności, braku kontroli czy ograniczenia wpływu na otaczającą rzeczywistość. Czynności te mogą z jednej strony przynosić pewną ulgę, też związaną w poczuciem wpływu i siły, ale też powodują negatywne uczucia, jak poczucie winy, wstyd i zażenowanie.

Za tym bólem oprócz odreagowania bieżącej sytuacji często stoi przymus powtarzania jakiegoś rodzaju bolesnego doświadczenia z przeszłości, które może łączyć się z aktualną sytuacją, i które nie miało okazji w pełni wybrzmieć – być zrozumianym
i wypowiedzianym, jakiś rodzaj rany, którą trzeba ciągle na nowo rozdrapywać/wyrywać w poszukiwaniu znaczenia, ale też
z nadzieją na jej zagojenie.

W zachowaniach obsesyjno-kompulsywnych wybrzmiewa również echo niewłaściwego/niewystarczająco dobrego zaopiekowania ze strony rodzica/opiekuna z czasów dzieciństwa, związanego z niedostatecznym dostrojeniem psychicznym czy niezrozumieniem przez opiekuna potrzeb dziecka, co z czasem skutkuje niedostateczną umiejętnością zaopiekowania się sobą.

Na to zaburzenie można również patrzeć jak na rodzaj uzależnienia. Im więcej i częściej skubiesz swoją skórę, tym bardziej chcesz to robić.

Psychoterapia psychodynamiczna jest skuteczną metodą leczenia zaburzeń obsesyjno – kompulsywnych, gdzie w bezpiecznej relacji terapeutycznej i z pomocą psychoterapeuty można starać się zrozumieć swoje zachowania, a z czasem wypracować bardziej skuteczne metody radzenia sobie z napięciem psychicznym i wyrażaniem emocji.

Dla zobrazowania tematu zachęcam też do obejrzenia krótkiego filmiku dotyczącego dermatillomanii (filmik jest po angielsku ale dostępna jest też opcja napisów po polsku).

 


Rozumienie siebie

Rozumienie siebie

Więcej
Ciąża - zmiana rzeczywistości wewnętrznej

Ciąża - zmiana rzeczywistości wewnętrznej

Więcej
Kompulsywne drapanie skóry i wyrywanie włosów (dermatillomania i trichotillomania)

Kompulsywne drapanie skóry i wyrywanie włosów (dermatillomania i trichotillomania)

Więcej